Η αγροτική εγκατάσταση στην χώρα του Βιβλικού Ισραήλ, ήταν ο πρωταρχικός στόχος που εκφράστηκε σε αρκετά μετριοπαθή γλώσσα στο Πρώτο Σιωνιστικό Συνέδριο (1897) για να μην ερεθιστεί το οθωμανικό καθεστώς. Είναι χαρακτηριστική η έκφραση που χρησιμοποιήθηκε: “Ο Σιωνισμός επιδιώκει την εγκαθίδρυση πατρίδας (home) στην Παλαιστίνη για τον Εβραϊκό Λαό καθορισμένο/ εξασφαλισμένο από το “Δημόσιο Δίκαιο” “. Δημόσιο Δίκαιο είναι αυτός ο κλάδος του Δικαίου που ασχολείται με τις σχέσεις των πολιτών (φυσικών και νομικών προσώπων) με το κράτος σε αντιδιαστολή με το Ιδιωτικό Δίκαιο που ασχολείται με τις σχέσεις των ιδιωτών μεταξύ τους. Το “κράτος” εδώ είναι το οθωμανικό.
Είναι σημαντικό να τονιστεί ότι η εγκατάσταση των Εβραίων στην περιοχή σχετίζεται με αγορά γαιών και στο θέμα κεντρική θέση έχει η Ελληνοορθόδοξη οικογένεια (με την έννοια του δόγματος) του Λιβάνου, των Σουρσόκ. Αυτή η οικογένεια που κατάγεται από την Κωνσταντινούπολη αλλά από τον 18ο αιώνα ζει στην Βηρυτό, με σωστές στρατηγικές κινήσεις απέκτησε τεράστια δύναμη στην Οθωμανική Αυτοκρατορία. Αυτή η οικογένεια αγόρασε από την Οθωμανική Αυτοκρατορία 400.000 ντόνουμ (μονάδα μέτρησης) ή 364 km2 γης. Όταν η περιοχή ευρισκόταν υπό βρετανική διοίκηση υπό το καθεστώς της “εντολής” (με τον όρο εντολή της Κοινωνίας των Εθνών – αγγλικά: League of Nations mandate – ορίζεται το νομικό καθεστώς, σύμφωνα με το οποίο χώρες μέλη της Κοινωνίας των Εθνών αναλαμβάνουν τη διακυβέρνηση των πρώην Γερμανικών και Οθωμανικών αποικιών μετά τη λήξη του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου), οι Σουρσόκ πούλησαν την γη τους στο Εβραϊκό Εθνικό Ταμείο (Jewish National Fund) που είχε ιδρύσει ο Rothschild. Αυτό οδήγησε σε “20 και πλέον χωριά” να ερημώσουν. Αυτό δημιούργησε έχθρα ανάμεσα στους ντόπιους και τους εποίκους (Mark Sanagan, Lightning through the Clouds. Izz al-Din al-Qassam and the Making of the Modern Middle East, σελ 112-3).
Εδώ πρέπει να αναφερθεί ότι στην αρχή το Σιωνιστικό κίνημα αντιμετώπισε αρκετές δυσκολίες διότι ένα σημαντικό ποσοστό των Εβραίων που ζούσαν στα δυτικά κράτη διαπνέονταν από διάθεση αφομοίωσης και υποβάθμισης της εβραϊκής τους ταυτότητας. Οι περισσότεροι Εβραίοι που μετοικούσαν στην Παλαιστίνη αυτή την πρώτη περίοδο ήταν από την ανατολική Ευρώπη και από την Ρωσία, όπου βίωναν έντονα την φτώχεια και τον αντισημιτισμό. Δείγμα αυτού του αντισημιτισμού είναι και τα “Πρωτόκολλα των Σοφών της Σιών” βιβλίο που παρουσιάζει ένα υποτιθέμενο σχέδιο κυριαρχίας του κόσμου από τους Εβραίους. Έχει καταδειχθεί από πολλές έρευνες ότι το συγκεκριμένο βιβλίο ήταν μια απάτη, δημιούργημα της Οχράνα, της μυστικής αστυνομίας της Ρωσικής Αυτοκρατορίας. Μόνο η φρίκη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου έδωσε την απαραίτητη ώθηση για την δημιουργία του εβραϊκού κράτους.
Η λύση των δύο κρατών ξεκινά στα χρόνια του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, όταν η Βρετανία έδωσε διάφορες υποσχέσεις με σκοπό την τελική νίκη εναντίον των Κεντρικών Αυτοκρατοριών. Μία από αυτές ήταν η υπόσχεση του Sir Henry McMahon, υψηλού επιτρόπου στην Αίγυπτο ότι θα έδινε στον Sherif Hussein της Μέκκας ένα ανεξάρτητο αραβικό κράτος εάν βοηθούσε τους Βρετανούς στον πόλεμο εναντίον της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Είναι σημαντικό εδώ να ειπωθεί ότι στην αλληλογραφία McMahon και Hussein δεν γίνεται λόγος για κάποιο παλαιστινιακό έθνος αλλά για την ανεξαρτησία των Αράβων γενικά.
Στη συνέχεια, ακολούθησε η διακήρυξη Μπάλφουρ (1917) με την οποία η Βρετανική Αυτοκρατορία τασσόταν υπέρ της ίδρυσης εβραϊκού κράτους στην Παλαιστίνη. Λόγω της αυξανόμενης έντασης στην εντολή της Παλαιστίνης κατέφθασε η επιτροπή Peel (από το όνομα του λόρδου Peel που προήδρευε), η οποία κατέληξε ότι η συνύπαρξη Εβραίων και Αράβων ήταν αδύνατη και πρότεινε τη δημιουργία δύο κρατών.
Ενώ ο ΟΗΕ είχε υιοθετήσει σχέδιο για την δημιουργία δύο κρατών το 1947, το 1948 ξέσπασε πόλεμος με τις στρατιωτικές δυνάμεις της Αιγύπτου, της Ιορδανίας και της Συρίας να εισβάλουν, να καταλαμβάνουν τις αραβικές περιοχές και να επιτίθενται στους ισραηλινούς οικισμούς και δυνάμεις. Το αποτέλεσμα του πολέμου ήταν ότι το Ισραήλ δεν ήλεγχε μόνο τις ισραηλινές περιοχές αλλά και το 60% των περιοχών που προορίζονταν για το αραβικό κράτος συμπεριλαμβανομένων των περιοχών Τζάφα, της Λύδδας, της Ράμλα (δεν πρέπει να συγχέεται με την Ραμάλα), ορισμένα μέρη της ερήμου Νεγκέβ και μια μεγάλη λωρίδα κατά μήκος του δρόμου Τελ Αβίβ-Ιερουσαλήμ. Το Ισραήλ ανέλαβε επίσης τον έλεγχο της Δυτικής Ιερουσαλήμ, η οποία προοριζόταν να αποτελέσει μέρος μιας διεθνούς ζώνης για την Ιερουσαλήμ και τα περίχωρά της. Η Ιορδανία κατέλαβε την ανατολική Ιερουσαλήμ που έγινε γνωστή ως Δυτική Όχθη και η Αίγυπτος τη Λωρίδα της Γάζας. Ακολούθησε η έξωση και φυγή 700.000 Παλαιστινίων Αράβων καθώς και παρόμοιου αριθμού Εβραίων – μεταξύ αυτών και 260.000 ανθρώπων από τα γειτονικά αραβικά κράτη προς το Ισραήλ (Fischbach, Michael R. Jewish Property Claims Against Arab Countries. Columbia University Press, 2008, σελ 27). Στην συλλογική μνήμη των Παλαιστινίων αυτό έμεινε ως νάκμπα.
Συμπεράσματα
Από όλα τα παραπάνω εξάγονται τα παρακάτω συμπεράσματα: πρώτον ο όρος Παλαιστίνη ξεκίνησε ως γεωγραφικός όρος και όχι ως εθνικός. Η όλη συζήτηση γινόταν για αραβικό κράτος. Δεύτερον, οι περιοχές όπου εγκαταστάθηκαν οι Εβραίοι αγοράστηκαν. Τρίτον, λόγω της εχθρότητας Ισραηλινών – Αράβων υπήρξε σχέδιο δύο κρατών, το οποίο ακυρώθηκε στην πράξη λόγω αραβικής εισβολής και επακόλουθου πολέμου. Είναι χαρακτηριστικό ότι τέτοιες συνδυασμένες επιθέσεις εναντίον του Ισραήλ πραγματοποιήθηκαν επανειλημμένως τα επόμενα χρόνια με το Ισραήλ να επικρατεί στρατιωτικά. Από όλα τα παραπάνω αναδεικνύονται για μία ακόμη φορά οι δύο αρχές ερμηνείας και ανάλυσης. Η πρώτη συνοψίζεται στο πίστευε και μη, ερεύνα (προσέξτε το κόμμα) και η δεύτερη ότι η έρευνα δεν πρέπει ποτέ να καθοδηγείται από την ιδεολογία αλλά η δεύτερη να προέρχεται μετά τη βάσανο της πρώτης.
