Ο τορπιλισμός του Φετχί Μπουλέντ από τον Νικόλαο Βότση

Ο κυβερνήτης του 11, Υποπλοίαρχος Νικόλαος Βότσης, από πολύ καιρό σχεδίαζε να βυθίσει το Φετχί Μπουλέντ που βρισκόταν στη Θεσσαλονίκη. Αυτό ήταν μικρό θωρηκτό, 2.700 τόνων, το οποίο είχε ναυπηγηθεί το 1872. Το πυροβολικό του είχε εξαχθεί και τοποθετηθεί στο φρούριο Καραμπουρνού για προστασία του λιμένος. Ο Βότσης ζήτησε και πήρε άδεια να επιχειρήσει να τορπιλίσει το εχθρικό θωρηκτό από το Υπουργείο των Ναυτικών την 17η Οκτωβρίου 1912.

Ο Νικόλαος Βότσης. Κατάγονταν από οικογένεια αγωνιστών. Υδραίος, εγγονός του Νικολάου Βότση που ανέλαβε την διακυβέρνηση του “Άρη” του Αναστασίου Τσαμαδού κατά την “Έξοδο του Άρεως”.

Το τορπιλοβόλο 11 κατόρθωσε να εισέλθει στον λιμένα της Θεσσαλονίκης χωρίς να γίνει αντιληπτό από τα επάκτια εχθρικά πυροβολεία. Κατά του θωρηκτού, έβαλε τρεις τορπίλες από τις οποίες οι δύο κτύπησαν το θωρηκτό, το οποίο άρχισε να βυθίζεται ταχέως, ενώ η τρίτη εξερράγη στον κυματοθραύστη. Ο Βότσης γνωρίζοντας ότι το φρούριο του Καραμπουρνού είχε ειδοποιηθεί, αποφάσισε να διέλθει με την μέγιστη ταχύτητα από τον κανονικό δίαυλο, ο οποίος σύμφωνα με τους Οθωμανούς ήταν απροσπέλαστος λόγω των ναρκών. Υπολόγισε όμως ότι, λόγω του μικρού βυθίσματος του τορπιλοβόλου, θα μπορούσε να περάσει “πάνω” από τις νάρκες, όπως και έγινε. Το τορπιλοβόλο πέρασε πάνω από τις νάρκες, ξέφυγε της προσοχής του φρουρίου του Καραμπουρνού και όταν βρέθηκε σε κατάλληλη απόσταση έβαλε κατά του φρουρίου με το μικρό ταχυβόλο του!

Το τορπιλοβόλο “11”

Προφανώς η καταβύθιση του μικρού και παροπλισμένου εχθρικού θωρηκτού δεν μετέβαλε τις ισορροπίες στο πόλεμο, εν τούτοις όμως είχε τρομερό αντίκτυπο στη ψυχολογία των Ελλήνων και  είναι βέβαιο ότι κλόνισε το ηθικό των Οθωμανών.

Το “Φετχί Μπουλέντ”

Το λαμπρό κατόρθωμα έγινε αμέσως γνωστό στην Αθήνα με το κάτωθι τηλεγράφημα που έστειλε ο Βότσης από την Κατερίνη:

“Υπουργείον Ναυτικών
(λίαν επείγον) Αθήνας
11.35 εσπέρας. Χθες Πέμπτην ετορπιλίσαμεν επιτυχώς εις τον λιμένα Θεσσαλονίκης τουρκικόν θωρηκτόν “Φετχί Μπουλέντ”. Πλοίον βυθιζόμενον έκλινε δεξιά. Πλήρωμα κ πλοίον ημών αβλαβή.
Κυβερνήτης 11
Βότσης”

Ο Κενάν Μεσαρέ ήταν υπασπιστής και γιος του τότε Οθωμανού διοικητή Χασάν Ταχσίν Πασά. Από το ημερολόγιό του:

“Εκεί που συζητούσαμε ησύχως με την παρουσία του Φρουράρχου ( του πασά Χασάν Ταχσίν) η συνομιλία μας διακόπηκε από έναν εκκωφαντικό κρότο ο οποίος δόνησε ολόκληρη την πόλη. Τραντάχτηκε το Διοικητήριο. Ο αιφνιδιασμός ήταν τέτοιος ώστε μείναμε με ανοικτό το στόμα και την αναπνοή κρατημένη (…)
Κάτωχρος και με μάτια κλειστά ( ο Χασάν Ταχσίν) ψιθύρισε: “Ετορπιλίσθη το Φετχί Μπουλέντ”. Έμεινε ακίνητος, κοιτάζοντας τώρα σαν τρελλός το ακουστικό που κρατούσε ακόμα στα χέρια του”.

Ο Οθωμανός στρατιωτικός διοικητής της Θεσσαλονίκης Χασάν Ταχσίν Πασάς. Γεννήθηκε στο χωριό Μεσαρέ της Αλβανίας (κοντά στη σημερινή Ερσέκα) και ήταν γόνος της ευγενούς αλβανικής οικογενείας των Μεσαρέ. Σπούδασε στη Ζωσιμαία Σχολή των Ιωαννίνων και μιλούσε άπταιστα Ελληνικά. Διέθετε φιλελληνικά αισθήματα και αντίστοιχα αντιβουλγαρικά. Όταν παρέδιδε την Θεσσαλονίκη στους Έλληνες είπε “Από αυτούς την πήραμε και σε αυτούς θα την παραδώσουμε”.
Ο γιος του Χασάν Ταχσίν Πασά, Κενάν Μεσαρέ (1889-1965). Μετά την απελευθέρωση της Μακεδονίας παρέμεινε στη Θεσσαλονίκη και πήρε την ελληνική υπηκοότητα. Το 1934 παντρεύτηκε και εγκαταστάθηκε στα Γιάννενα όπου γεννήθηκαν τα παιδιά του. Η ζωγραφική του είναι ιδιαιτέρως ελληνοκεντρική απεικονίζοντας τον νικηφόρο Ελληνικό Στρατό κατά την διάρκεια των Βαλκανικών Πολέμων.
Στον πίνακα του Κενάν Μεσαρέ εικονίζεται ο διάδοχος Κωνσταντίνος με το επιτελείο του να μπαίνει θριαμβευτής στη Θεσσαλονίκη, κατά την απελευθέρωση της πόλης, στις 26 Οκτωβρίου του 1912.
Ο τορπιλισμός του Φετχί Μπουλέντ σε επιστολικό δελτάριο της εποχής