Ο Κωνσταντίνος Κανάρης

Gerontasp, , ,

Γεννημένος το 1793 στα Ψαρά υπήρξε από τις εμβληματικοτερες μορφές της Ελληνικής Επανάστασης του 1821. Στην Επανάσταση ο φημισμένος πυρπολητης έμεινε γνωστός κυρίως για δύο πράξεις του.

Η πρώτη έμεινε γνωστή ως “η εκδίκηση του Κανάρη”. Τον Ιούνιο του 1822, αφού ο Ελληνικός Στόλος δεν κατάφερε να σώσει τη Χίο από την οθωμανική σφαγή, ο Κανάρης ανέλαβε να βάλει μπουρλότο στη ναυαρχίδα του Καπουδαν Πασά (Στολαρχου) Nasuhzade Ali Paşa, του επονομαζόμενου και Καρά Αλή λόγω της ωμότητας του, ο οποίος ήταν επικεφαλής του στρατού που έσφαξε τους κατοίκους και έκαψε το νησί. Η επίθεση ήταν άκρως αποτελεσματική. Τα θύματα ήταν πάρα πολλά. Μεταξύ αυτών ο ναύαρχος Καρά Αλής, αξιωματικοί του και πολλοί ναύτες. Το πυρπολικό του Πιπίνου προσέγγισε την υποναυαρχίδα την οποία πυρπολησε επιτυχώς.

Η εκδίκηση του Κανάρη
Ο Nasuhzade Ali Pasha ως Στόλαρχος του Οθωμανικού Ναυτικού (Kapudan Pasha).

Ο Κανάρης ακόμη ανέλαβε να φέρει εις πέρας και σχέδιο προσβολής του Αιγυπτιακού Στόλου με πυρπολικά στην βάση του στην Αλεξάνδρεια. Τελικά η επιχείρηση απέτυχε λόγω της νηνεμίας που εμπόδισε τα πυρπολικά να πλεύσουν προς τον στόχο. Στις 10 Αυγούστου του 1825, ο Τομπάζης και ο Αντώνιος Κριεζής, μαζί με τα πυρπολικά του Αντωνίου Βώκου, του Μανώλη Μπούτη και του Κανάρη, έφθασαν έξω από την Αλεξάνδρεια. Ο Κανάρης θεωρώντας τον άνεμο ευνοϊκό για τα πυρπολικα σηκώνοντας Ρωσική σημαία μπήκε μόνος του στο λιμάνι. Ο άνεμος όμως κόπασε ξαφνικά με συνέπεια να μην μπορεί να φθάσει τον εχθρικό στόλο. Τότε έγινε αντιληπτός από γαλλικό πολεμικό πλοίο. Ο Κανάρης έβαλε φωτιά στο πυρπολικο και μαζί με τους ναύτες του επιβιβάστηκε στην βάρκα διαφυγής. Το γαλλικό πολεμικό και τα παράκτια πυροβολεια έβαλαν εναντίον του Κανάρη χωρίς όμως επιτυχία. Ο ίδιος ο Μωχάμετ Άλη πήρε μερικά πλοία και κυνήγησε τους Έλληνες μέχρι τις ακτές της Καραμανίας χωρίς αποτέλεσμα. Εμπνευστής της καταδρομικης επιχείρησης ήταν ο Λάζαρος Κουντουριώτης. Θυμιζεται ότι τα Ψαρά έχουν καταστραφεί και ότι ο Κανάρης είχε ενταχθεί στην δύναμη των Υδραιων.

Ο Κωνσταντίνος Κανάρης. Πορτραίτο του Karl Krazeisen.
Ο προσωπογράφος της Επανάστασης Karl Krazeisen.Ο Κράτσαϊζεν πολέμησε ως εθελοντής στην Επανάσταση και στην ανάπαυλα των μαχών ο αυτοδίδακτος ζωγράφος ζητούσε από τους ηγέτες των Ελλήνων την άδεια να αποτυπώσει τη μορφή τους. Στο τέλος, αφού τους απαθανάτιζε με το μολύβι του, τους έβαζε να υπογράψουν οι ίδιοι το έργο και η υπογραφή αυτή αποτελούσε πιστοποιητικό αυθεντικότητας. Βρέθηκε σε αρκετά στρατόπεδα και συγκέντρωσε μια μεγάλη σειρά από προσωπογραφίες πολλών σημαντικών αγωνιστών: Κολοκοτρώνης, Μακρυγιάννης, Νικηταράς, Τομπάζης, Κουντουριώτης, Μιαούλης, Κανάρης, Σισίνης, Μαυρομιχάλης, Μαυροκορδάτος, Ζαΐμης, Φαβιέρος και άλλοι. Ιδιαίτερα συγκινητική είναι η απεικόνιση του Γεωργίου Καραϊσκάκη, έργο που έμεινε ημιτελές. Ήταν πριν από τη μάχη του Αναλάτου, όταν ο Κράτσαϊζεν φιλοτέχνησε το πορτρέτο του ήρωα λίγο πριν από τον θάνατό του, χωρίς να προλάβει να αποτυπώσει λεπτομερώς τα της ενδυμασίας του. Ζωγραφιά του με ναυτικό ενδιαφέρον αποτελεί αυτή του ατμόπλοιου τροχήλατου “Καρτερία”, το οποίο πλέει πλησίον της φρεγάτας “Ελλάς”. Το ατμόπλοιο “Καρτερία” (το οποίο έπλεε με τροχό, εξ ου και τροχήλατο – η προπέλα θα υπερισχύσει αργότερα) ήταν το πρώτο κρατικό ατμόπλοιο που έλαβε μέρος σε πολεμικές επιχειρήσεις παγκοσμίως. Την απόκτηση του πλοίου την οφείλουμε στον Βρετανό φιλέλληνα Φραγκίσκο Άμπνεϋ Άστιγξ (Frank Abney Hastings), ο οποίος εισηγήθηκε την απόκτησή του στην Ελληνική Κυβέρνηση, επιμελήθηκε της ναυπήγησής του, προσέφερε μέρος των χρημάτων και τελικά ανέλαβε Κυβερνήτης του μέχρι και τον ηρωικό του θάνατο στις επιχειρήσεις κατάληψης του Ανατολικού (Αιτωλικού) τον Μάιο του 1828.

Ο Κωνσταντίνος Κανάρης είχε όμως και πλούσια πολιτική καριέρα σε προβληματικές περιόδους της Ελληνικής Ιστορίας. Με σημαντικότερες περιπτώσεις την Μεσοβασιλεία (1862 – 1864) και την κρίση του 1877. Διετέλεσε πέντε φορές πρωθυπουργός της Ελλάδας σε ένα διάστημα 33,5 ετών (1844, 1848-49, 1864, 1864-65 και 1877) και για 2 χρόνια και 3 μήνες συνολικά.

Για την περίοδο της Μεσοβασιλείας μπορείτε να διαβάσετε παλαιότερη δημοσίευσή μου εδώ, ενώ για την κρίση του 1877 εδώ.

Δημοσιεύτηκε από Gerontasp